بازی ریگ (کایه رگ)طرقرود

به نام خدا

بازهم تابستان رو به پایان ، ومناسب است یادی از بازی های قدیمی بچه های طرق خصوصا پسران در تعطیلی تابستان داشته با شیم.

سخن از بازی ریگ است که از بازی یک نفر تا چندین نفرکه اگر زوج باشند بهتر است شروع می شود؛(چون با هم شریک می شوند) با 10 عدد سنگ به اندازه حبه قند ... و شیرینی وسرگرمی خاص خود را دارد.

آری "کایه رِیگ "یا بازی با ریگ های زیبای طرق... .

ما هم تا آنجا که می دانیم به شرح این بازی که شبیه "یه قل دو قل"است می پردازیم وامیدواریم بتوانیم تا حدی آن را معرفی و یا یاد آوری نماییم.

به امید خدا ببینیم چه می شود:

کایَه رِگِ دَرقی-طَرق رود

"کایَه رگ"

کایه=بازی/رگ(ريگ بدون ي)=ریگ

"کایه رگ"از بازی های سنتی است که در قدیم درشهر طر قرود خصوصا طرق رواج داشته؛ و لی امروزه در حال فراموشی  است .زمانی که فوتبال و والیبال  وبازی های وارداتی دیگر،هنوز به طور جدی  پا به عرصه طرقرودباز نکرده بود، کودکان وخصوصانوجوانان وتاحدی جوانان اوقات فراغت خود را  آن هم بیشتر در غیر زمستان درگوشه کوچه ها ومحله ها ومیدانها وجویبارها وباغات وخانه ها، با این بازی سپری می کردند.

 بازی که کمی  شبیه" یه قل- دوقل"است .ابزار و وسايل وامكانات وجاي زيادي لازم ندارد.با ۱۰عدد ريگ براي هر بازيكن  كه اندازه هركدام از آنها يك حبه قند است، با محلي صاف براي نشستن دو نفر يا بيشتر ،همه امكانات بازي، فراهم است.

براي شروع بازي ريگ يا به زبان طرقي"كايه رگ"بازيكنان دايره وار مي نشينند وفضايي را در وسط براي بازي وريگها، خالي مي كنند.هر يك از بازيكنان بايستي ده عدد ريگ را در كف يكي از دستانش قرار دهد(با توجه به راست يا چپ دست بودن اختياري است).حدود ۵سانتي متر ريگها را به طرف بالا پرت نموده و باپشت دست آنها را مي گيرد.به هر تعداد ريگ كه پشت دست بازيكن باقي ماند؛ امتياز وارزش بازي  وي فعلا محسوب  مي شود.( مثلا اگر ۲ ريگ ريخت ،امتياز وي ۸ (يا۸مَن) خواهد بود .به همين ترتيب ودر جهت عقربه هاي ساعت هركس امتیاز و وزن كشي مي كند تا آخرين نفر... .

حال نوبت به شروع بازي اصلي مي رسد،هركس بيشترين امتياز را آورده باشد(مثلا ۱۰عدد یا10 مَن)اوبازي را آغاز مي كند  وبا اشتباه  او نوبت به صاحب امتياز بعدي مي رسد.در هرحال آغاز كننده بازي حتي الامكان كليه ريگها را با دو دست در اختيار مي  گيرد، كمي به هوا پرتاب مي كند ودرعين حال   پشت  يكي ازدستان خود را هنگام فرود آمدن ريگها، زير آنها مي گيرد تا ريگها به خوبي پخش شوند وادامه بازي را راحت تر نمايند.

بازيكن در اين مرحله بايستي يك ريگ را حدود ۲۰ سانتي متر به هوا پرتاب كند ودر همان زمان يكي از ريگهاي موجود در زمين را بلند كند(بدون اينكه انگشت وي به ساير ريگها برخورد كندوبلا فاصله ريگ معلق در هوا رانيز بگيرد.تا اينجااگر كار با موفقيت انجام شود،بازيكن يك امتياز گرفته است .اين بازي به همين نحو ادامه پيدا مي كند تا يا بازيكن خطا كند وببازد ويا همه ريگهاي موجود را به نحوي، جمع نمايد.

اكر بازيكن همه ريگها را با موفقيت جمع کرد، نوبت به ريگ ۲تايي و۳تا يي و ۴تايي و۵ تايي مي رسد. توضيح اينكه در ادامه بازي .بازيكن ۱ ريگ را به هوا پرت مي كند و۲ريگ از زمين بر مي دارد ودر صورت موفقيت در نوبت بعد ۳ريگ الي آخر.ضمنا هر تعداد ريگي را كه بازيكن با موفقيت برداشت آنها  را براي خود ذخيره مي كند.در اين اثنا، براي اينكه بچه هاي خيلي كوچك هم به بازي گرفته شده ورنجيده ودلشکسته نشوندازآنها به عنوان نگهدارنده وخزانه دار ريگها استفاده مي شود. بديهي است ريگهايي كه بازي كنان موفق به جمع آوري وبرداشت آنها طبق قواعد بازي نشده اند؛ كماكان در ميدان بازي باقي مي مانندتا بازي تعقیب شودوبه ترتيب بازيكنان آن را ادامه داده پس از باخت وخطاي يك نفر، نفر سمت چپ او بازي را ادامه مي دهدوتا زماني كه خطا نكرده است به جمع آوري ريگها ادامه  مي دهد

.نكات :

۱-در پايان بازي، هركس ريگهايي كه با  بازي درست جمع نموده را شمارش مي كند وبه ترتيب بر اساس تعداد ريگها امتياز افراد معين مي شود.بدیهی  است كسي كه بيشترين ريگ را  دارد، نفر اول وبقيه به ترتيب رتبه بندي مي شوند؛

۲-ممكن است دونفر دونفر كه معمولا روبروي يكديگر مي نشينند.با همديگر شريك شوند وريگهاي خود را به اشتراك بگذارند (اگر تعداد بازيكنان فرد نباشد .مثلا ۴ يا۶ نفرباشد)؛

۳-احتمال دارديك نفر آن قدر در بازي مهارت داشته باشد كه همه ريگها را در همه مراحل جمع كند ونوبت به نفرات ديگر حتي براي يك دور هم نرسد.(اين مورد كمتر اتفاق مي افتد .زيرا امكان خطا در جريان بازي زياد است.)؛

۴-اين بازي بيشتر بين پسران رواج داشته ودختران بازي هاي ديگر مانند "يه قل-  دوقل"را ترجيح مي دادند؛

۵-جايزه خاصي براي اين بازي وسرگرمي وجود ندارد .ولي براي مزاح وتفنن گاهي بازنده به برنده سواري مي دهد ويا برنده به شكل"كباب پز"به پشت دست بازنده مي زند؛

۶-از سوي زنان و پير زنان،براي منصرف نمودن بچه ها از بازي يا ادامه آن گاهي به شكل خرافه گونه، تشر زده مي شود كه: اين بازي موجب خشك شدن آب قنات ها مي شود!وحتي گاهي بساط بازي بچه ها را با اين بهانه به هم مي زنند؛

۷- وقتي يك دور بازي تمام شد.ممكن است دوره هاي بعدي نيز برگزار شود وحتي براي ي چند ساعت اين  بازي  ادامه داشته باشد... .